Τρίτη 17 Ιανουαρίου 2012

..γιατί οι Δανοί είναι τόσο ευτυχισμένοι;




Δεν είναι απλά οι ευτυχέστεροι στον κόσμο, αλλά σκίζουν, με 72% των Δανών να δηλώνουν ότι «νιώθουν μια χαρά», ενώ παγκόσμια ο μέσος όρος «ευτυχίας» είναι 21%. Η θετική τους διάθεση δεν οφείλεται σε οικονομική ευμάρεια, αλλά στην εμπιστοσύνη που τρέφουν για αυτούς που τους κυβερνούν και στην αναπτυγμένη κοινωνική τους αλληλεγγύη -αυτό που ο πολιτικός επιστήμονας Robert Putnam αποκαλεί «κοινωνικό κεφάλαιο».

Στη διάρκεια του 2ου Παγκόσμιου πολέμου οι Δανοί έσωσαν σχεδόν ολόκληρη την Εβραϊκή τους κοινότητα από τη Χιτλερική θηριωδία, οργανώνοντας μια πρωτοφανή για κατεχόμενη χώρα συλλογική επιχείρηση. Το κατόρθωσαν δρώντας ομαδικά, επειδή σέβονται την εξουσία, αρκεί να νιώθουν ότι είναι δίκαιη -και φαίνεται πως η δική τους είναι.

Δεν παραλείπουν όμως να εκφράσουν δημόσια τη γνώμη τους και να δράσουν ανάλογα, αν διαπιστώσουν πως κάποιοι καταπιέζονται άδικα.

Μελετητές που προσπαθούν να εξηγήσουν την τόσο θετική ψυχολογική κατάσταση της χώρας αυτής επισημαίνουν πως από παιδιά οι Δανοί διδάσκονται την έννοια της ισότητας και της συλλογικότητας. Μαθαίνουν πως δεν είναι ξεχωριστοί και ανώτεροι, αλλά κομμάτια ενός συνόλου και αντιμετωπίζουν όλοι μαζί όποιες δυσκολίες παρουσιαστούν. Εμπιστεύονται και σέβονται τους συνανθρώπους σε όποια ομάδα κι αν αυτοί ανήκουν και η διάχυτη αυτή αίσθηση φέρνει αισιοδοξία και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να προσπαθήσει ο καθένας να κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί στον τομέα του. Δεν είναι περίεργο, λοιπόν, που το Forbes προτείνει τη Δανία σαν καλύτερη χώρα στον κόσμο για επενδύσεις.


Οι άνθρωποι που εμπιστεύονται εκείνους που τους κυβερνούν, αλλά και τους γείτονές τους και αντιστέκονται ενεργά στις κοινωνικές αδικίες, νιώθουν καλά με τον εαυτό τους. Αρα, έχουν περισσότερες πιθανότητες να είναι ευτυχείς, ακόμα και αν τα φέρνουν δύσκολα, λένε οι κοινωνιολόγοι. Οι κάτοικοι χωρών με χαμηλό δείκτη εμπιστοσύνης -στην κυβερνηση, στο γείτονα κλπ- έχουν πολύ λιγότερες πιθανότητες να νιώσουν καλά και να αναπτύξουν δημιουργικά τις δυνατότητές τους.
Στα καθ’ ημάς:

Θα έπρεπε, μάλλον, να σταματήσω εδώ. Εξυπνοι είστε, θα κάνετε τους παραλληλισμούς. Ομως, ο πειρασμός είναι μεγάλος να συνεχίσω με την προσωπική μου ιστορία: Μεγάλωσα ακούγοντας τη γιαγιά και τη μαμά μου να μου λένε πως δεν πρέπει να εμπιστεύομαι κανένα, πως όλοι είναι εναντίον μου και ψάχνουν ευκαιρία να μου τη φέρουν.

Στο σχολείο, πάλι, στη δεκαετία του ’60, δάσκαλοι και καθηγητές άλλο δεν είχαν να μας πιπιλίζουν το μυαλό από το πόσο εμείς οι Ελληνες είμαστε ανώτεροι, ο διαλεχτός λαός του Θεού, απ’ ευθείας απόγονοι του Περικλή κι ολοι οι Ανθέλληνες, με πρωτεργάτη τον Φαλμεράιερ, έχουν βαλθεί να μας θάψουν. {Αναρωτιέμαι αν υπάρχει στα Δανέζικα λέξη αντίστοιχη με το «Ανθέλληνες»} Εγώ, όντας πλάσμα αντιδραστικό, διάλεξα από τα παιδικά μου χρόνια να πιστεύω και να κάνω ακριβώς τα αντίθετα από ό,τι μου λέγαν οι «μεγάλοι» και τελικά μάλλον μου βγήκε σε καλό.

Και βέβαια, σε κάθε εκδήλωση της ζωής μου προσπάθησα να κρατιέμαι όσο μακρύτερα γίνεται από το οργανωμένο κράτος και τα πλοκάμια του. Ομως, οι περισσότεροι γνωστοί μου προσδοκούσαν κάτι να αρπάξουν από την κρατική θολούρα και παγαποντιά που μας περιβάλλει και πολλοί τα κατάφεραν.

Αυτό, βέβαια, δεν τους έκανε να πιστεύουν στους κυβερνώντες, ακριβώς το αντίθετο. Μάλιστα, οι πιο πολλοί δεν αρκούνται μόνο στο να μην εμπιστευονται το κράτος, που είναι ο πρώτος φαύλος και κλέφτης, η οργανωμένη εφιαλτική γραφειοκρατία που πνίγει ο,τιδήποτε θα μπορούσε να ανθίσει σε τούτο τον τόπο, ανταμείβοντας και δίνοντας προνόμια στην απίστευτη μετριότητα και στην πιο κουτοπόνηρη «καπατσοσύνη». Σαν από κεκτημένη ταχύτητα, οι πολίτες τούτης της χώρας δεν εμπιστευόμαστε κανένα και μοιάζει να είμαστε έτοιμοι να επιτεθούμε και να καταστρέψουμε, προτού καλά-καλά αναρωτηθούμε αν ο διπλανός μας είναι εχθρός ή φίλος.

Καταναλώνουμε την περισσότερη από την ενέργειά μας για να θάψουμε και να υπονομεύσουμε τους γύρω μας, παρά για να κάνουμε κάτι δημιουργικό. Ο,τι περισσεύει πάνω από το μέτριο κόβεται στη στιγμή, και χρειάζεται τεράστια δύναμη και επιμονή για να αντισταθείς, να τραβηχτείς μακριά και να αναζητήσεις την τύχη σου αλλού, σε μικρες ομάδες και μεγάλες οργανωμένες κοινωνίες δίκαιες, που δεν φοβούνται, αλλά ανταμείβουν τις ιδέες και τη δημιουργικότητα.

Γιατί υπάρχουν πολλές τέτοιες κοινωνίες και ομάδες, δεν είναι μόνο η Δανία.

της Αγλαΐας Κρεμέζη για το http://www.protagon.gr via kala-nea.gr

Παρασκευή 6 Ιανουαρίου 2012

[Ματιές] Η Δικαιοσύνη





Θα αφήσουμε επιτέλους τη Δικαιοσύνη να κάνει τη δουλειά της; Πολιτικοί, παπάδες, δικηγόροι, δημοσιογράφοι, θρησκόληπτοι, καλόγεροι, καθηγητές επιτρέπεται να εναντιώνονται σε αποφάσεις του Συμβουλίου Εφετών; Τι είναι το Συμβούλιο Εφετών; Γενική συνέλευση πολυκατοικίας; Με τέτοια μυαλά πώς μπορούμε να πιστεύουμε ότι είναι δυνατόν να πάμε μπροστά ως χώρα;

Το Συμβούλιο Εφετών έκρινε ότι ο ηγούμενος της Μονής Βατοπεδίου, ο Εφραίμ, πρέπει να προφυλακισθεί. Τελεία και παύλα. Τι είναι ο Εφραίμ; Υπεράνω του νόμου; Δεν είμαστε καλά, μου φαίνεται. Και άκουσα στην τηλεόραση και κάποιον άλλο ρασοφόρο να λέει προκλητικά ότι και ο Ιησούς Χριστός δικάσθηκε και καταδικάσθηκε. Αρα, δεν πρέπει να θεωρούμε αλάνθαστη τη Δικαιοσύνη. Χριστός και Εφραίμ, το ίδιο πράγμα!
Υπάρχουν περιπτώσεις που οι δικαστές κάνουν και λάθη. Παράδειγμα, ο ανακριτής που άφησε ελεύθερο τον Μάκαρο, και ο Μάκαρος την κοπάνησε στα Σκόπια. (Ευτυχώς, τώρα συνελήφθη, θα δικαστεί και θα πληρώσει). Πάμε και στην περίπτωση του Εφραίμ. Ο ηγούμενος δεν επρόκειτο να το σκάσει, όπως συνέβη με τον Ψωμιάδη. Και δεν ήταν δυνατόν να ανταλλάξει και πάλι νερό της Βιστωνίδας με κρατικά ακίνητα. Επομένως, το Συμβούλιο Εφετών είχε την ευχέρεια, βάσει του νόμου, να μην τον προφυλακίσει.
Τον έκρινε όμως προφυλακιστέο. Από 'κεί και πέρα, όλοι μας οφείλουμε να σεβαστούμε την απόφασή του. Και όχι να διοργανώνουμε συλλαλητήρια, να τον περιμένουμε έξω από το Εφετείο και να φωνάζουμε «άξιος» ή να δηλώνουμε, όπως ο Μητσοτάκης, «και οι κρίνοντες κρίνονται». Τι θα πει αυτό; «Είμαι και με τον χωροφύλαξ και με τον αστυφύλαξ»; Για να μην πω ότι κρύβει μέσα της και ένα είδος απειλής αυτή η - κλασική - φράση.

Και δεν φτάνουν μόνον αυτά: μπήκε και η Ρωσία στη μέση! Με έναν τρόπο που αποτελεί πρόκληση, αφού τονίσθηκε από το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών και από τον Πατριάρχη ότι η απόφαση του Δικαστικού Συμβουλίου δεν σέβεται τις αποφάσεις και τις προσταγές του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων! Χαμός, δηλαδή, για έναν μοναχό που είναι μπλεγμένος με σκοτεινές ιστορίες και έκανε «τουρνέ με την Αγία Ζώνη» για να βοηθήσει τον Πούτιν στην προεκλογική του καμπάνια! (Οπως κάποτε, κάποιος άλλος, για το θέμα των ταυτοτήτων έφερε από την Αγία Λαύρα το λάβαρο της Επανάστασης του '21 και το επεδείκνυε στους πιστούς της Πλατείας Συντάγματος!)

Να δούμε τι άλλο μας περιμένει, με την περίπτωση του Εφραίμ που αποδεδειγμένα αντήλλασσε το νερό της Βιστωνίδας με κρατικά οικόπεδα και ύστερα μοσχοπουλούσε τα οικόπεδα για να μαζέψει λεφτά για το μοναστήρι του! (Θυμάμαι ένα τραγούδι του μεγάλου Μπιθικώτση, την «Κυρά»: «Κι όταν βγει στο παραθύρι/ πώς φοβάμαι μη με δείρει/ και κλειστώ σε μοναστήρι/ και με φάν' οι καλογήροι!»). Οπως θυμάμαι και ένα υπέροχο διήγημα του Σκαμπαρδώνη, από το τελευταίο βιβλίο του «Περιπολών περί πολλών τυρβάζω», όπου ένας καλόγερος του Αγίου Ορους έχει ανεβάσει σε μια σπηλιά, με τη βοήθεια αλβανών χαμάληδων, ένα πιάνο και παίζει τα δειλινά Σούμπερτ, Ερίκ Σατί και Χατζιδάκι! Και όχι μόνον αυτό: στη σπηλιά έχει θαμμένο και ένα Καλάσνικοφ με εκατοντάδες σφαίρες!

Τετάρτη σήμερα. Πολιτικό Συμβούλιο, πάλι, του ΠΑΣΟΚ. Και ο Γιώργος Παπανδρέου θα τονίσει ξανά στην ομιλία του προς υπουργούς, βουλευτές κ.ά. ότι θα... πράξει το καθήκον του!

ΠΗΓΗ:http://www.tanea.gr/gnomes